Bifidobakterie – jakie mają znaczenie dla odporności niemowlęcia urodzonego przez cesarskie cięcie?
Podczas porodu siłami natury przewód pokarmowy noworodka zostaje zasiedlony florą fizjologiczną dróg rodnych, do której należą m.in. bifidobakterie. Zdarza się, że z różnych powodów dziecko nie może zostać sprowadzone na świat naturalnie, a lekarz decyduje się na przeprowadzenie cięcia cesarskiego – najważniejsze przecież, aby niemowlę bezpiecznie pojawiło się na świecie. W tej sytuacji maluszek nie ma jednak bezpośredniego kontaktu z mikrobiotą mamy. W jaki sposób wspierać odporność takiego niemowlęcia? Odkryj, jaką rolę pełnią wtedy bifidobakterie.
Czym jest mikrobiota jelitowa?
Podczas porodu oraz w pierwszych latach życia jelita dziecka zasiedlane są przez dobroczynne bakterie, które tworzą mikrobiotę jelitową. Mikrobiota jelitowa stanowi ogół mikroorganizmów tworzących złożony ekosystem[1]. Jej kształtowanie to wieloetapowy proces, który najintensywniej zachodzi po narodzinach – w trakcie 3 pierwszych lat życia. Bifidobakterie to jedne z najważniejszych dobroczynnych bakterii, które kolonizują drogi rodne kobiety i dzięki temu zasiedlają przewód pokarmowy człowieka już w trakcie porodu siłami natury. Są one także obecne w kobiecym mleku.
W prawidłowym rozwoju i funkcjonowaniu układu odpornościowego kluczową rolę pełnią jelita. Choć są częścią układu pokarmowego, przez specjalistów uważane są także za bardzo ważny element układu immunologicznego[2] – to właśnie w nich znajduje się nawet 70-80% komórek odpornościowych organizmu.
Poród – nie zawsze da się go zaplanować
Choć wiele przyszłych mam dąży do porodu naturalnego, ten nie zawsze jest możliwy. Z różnych przyczyn, w trosce o zdrowie lub życie mamy i/lub noworodka, lekarze decydują czasem o przeprowadzeniu cięcia cesarskiego. Maluszek nie ma wtedy bezpośredniego kontaktu z mikrobiotą mamy, która jest jednym ze źródeł mikroorganizmów kolonizujących jelita nowo narodzonego dziecka[3]. Warto jednak wiedzieć, że bez względu na to, jaką drogą dziecko przyszło na świat – czy siłami natury, czy drogą cięcia cesarskiego – także po porodzie jelita dziecka będą zasiedlane przez dobroczynne bakterie na różne inne sposoby.
Złoty standard żywienia niemowląt
Istnieje wiele strategii wspierania rozwoju niemowląt urodzonych drogą cesarskiego cięcia. Jedną z nich jest prawidłowy sposób żywienia już od momentu przyjścia dziecka na świat – karmienie piersią. Mleko mamy to skarbnica składników odżywczych, w tym witamin (m.in. A, C, D, E) i składników mineralnych (takich jak cynk i żelazo) kluczowych dla harmonijnego wzrostu oraz rozwoju młodego organizmu, w tym odporności. Zgodnie z rekomendacjami ekspertów ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) warto dążyć do wyłącznego karmienia dziecka piersią przez 6 pierwszych miesięcy jego życia[4] oraz kontynuować karmienie piersią do drugiego roku życia lub dłużej jednocześnie wprowadzając odpowiednią i bezpieczną żywność uzupełniającą.
Jak wykazało badanie, Bifidobacterium breve był najczęściej izolowanym gatunkiem bifidobakterii w mleku kobiecym[5], [6]. Dowiedziono również, że mikrobiota jelitowa niemowląt karmionych piersią zdominowana jest przez bakterie z rodzaju Bifidobacterium, co wpływa na kształtowanie układu immunologicznego[7]. Właśnie dlatego, nawet jeśli wystąpią trudności w karmieniu piersią, warto się nie poddawać i skorzystać ze wsparcia położnej lub doradcy laktacyjnego. To specjaliści, którzy dzięki swojemu doświadczeniu i wskazówkom pomogą uporać się z problemami. Pamiętaj, że karmienie piersią jest możliwe także po cesarskim cięciu.
Jeśli trudności w laktacji nie uda się pokonać…
Rodzice nadal mogą skutecznie wspierać rozwój niemowlęcia. W takiej sytuacji z pomocą pediatry powinni wybrać mleko następne dostosowane do potrzeb swojego dziecka. Z myślą o niemowlętach urodzonych przez cesarskie cięcie, które z różnych powodów nie są karmione piersią, naukowcy Nutricia opracowali pierwszą na rynku formułę Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2 z dodatkiem bakterii z rodzaju Bifidobacterium (B. breve M-16V). To mleko następne zawiera również składniki naturalnie występujące w mleku matki: HMO 2’FL, immuno-kompozycję, czyli witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jod dla prawidłowego rozwoju poznawczego, wapń i magnez dla mocnych kości, omega 3 (DHA i ALA) dla rozwoju mózgu i omega 6 (AA)[8]. Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2 zawiera również oligosacharydy GOS/FOS, które odwzorowują kompozycję oligosacharydów mleka matki.
Czy wiesz, że?
Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2 to jedyne na polskim rynku mleko modyfikowane stworzone specjalnie dla niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie. Jego składniki zostały przebadane w dobrze zaprojektowanych badaniach klinicznych w grupie niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie.
Jeśli poszukujesz więcej wskazówek na temat żywienia lub wspierania odporności niemowlęcia urodzonego drogą cesarskiego cięcia, odwiedź stronę www.BebiProgram.pl. Tam znajdziesz artykuły, porady i narzędzia przygotowane we współpracy ze specjalistami, a także możesz zadać pytania bezpośrednio do ekspertów.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
[1] Yatsunenko T, Rey FE, Manary MJ, Trehan I, Dominguez-Bello MG, Contreras M, et al. Human gut microbiome viewed across age and geography. Nature. 2012;486:222–7.
[2] West CE et al. (2015) J Allergy Clin Immunol 135:3-13.
[3] Collado MC et al. 2012. Microbial ecology and host-microbiota interactions during early life stages. Gyt Microbes; 3: 352-365.
[4] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
[5] Fernandez L, Langa S, Martin V et al. The microbiota of human milk in healthy women. Cell Moll Biol (Noisy-le-grand) 2013;59: 31-42.
[6] Martin R, Jimenez E, Helling H et al. Isolation of bifidobacterial from breast milk and assessment of the bifidobacterial population by PCR-denaturing gradient gel electrophoresis and quantitative real-time PCR. Appl Environ Microbiol 2009;75:965-969.
[7] Cukrowska B, Bierła JB, Zakrzewska M et al. The he Relationship between the Infant Gut Microbiota and Allergy. The Role of Bifidobacterium breve and Prebiotic Oligosaccharides in the Activation of Anti-Allergic Mechanisms in Early Life. Nutrients 2020 Apr; 12(4):946.
[8] Zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy A, C, D, cynk, jod, wapń, magnez oraz DHA i ALA.