W trosce o spokojną noc

Sen jest niezwykle ważny z punktu widzenia prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka. Odpowiednia ilość snu wpływa na wzmocnienie odporności maluszka, regenerację organizmu, prawidłowy rozwój mózgu, a także produkcję hormonu wzrostu w optymalnej ilości. Jak zatem zapewnić spokojny i zdrowy sen dzidziusiowi?

Ważne rytuały
Ważne jest, aby snu nie zakłócać, jeśli nie ma takiej potrzeby. Dziecko nie rodzi się z umiejętnością rozróżnienia dnia i nocy oraz nie zna rytmu, który tym porom towarzyszy. W ciągu dnia, kiedy malec urządza sobie drzemki, nie stosujmy specjalnych rytuałów, nie chodźmy na palcach, nie zaciągajmy zasłon. Kiedy niemowlę się przebudzi – dobrze jest zachęcić go do aktywności, pobawić się z nim, nawiązać kontakt. Wieczorem warto wypracować sobie pewien rytm, który będzie zwiastował maluchowi, że nadchodzi pora spania. Pomoże nam w tym kąpiel dziecka o stałej porze, wieczorne karmienie oraz stonowane światło. Możemy również włączyć w te przygotowania do snu – masaż. Pozwoli on na rozluźnienie dziecka i wyciszenie. Warto wprowadzić własne „zwiastuny snu”, np. nucenie dziecku, całus od rodziców na dobranoc, czytanie bajki ściszonym głosem. Prowadźmy do wyciszenia, uspokojenia, nie proponujmy dziecku zabawy i aktywności. Trudniej będzie mu zasnąć.

Kiedy jemy – nie śpimy!
Nie pozwalaj niemowlęciu na zasypianie w czasie karmienia. Jeśli nie jest już głodne i przestaje ssać – odstaw je od piersi, ale przytul i pozwól czuć twoje ciepło i obecność. Pozostawianie malucha z brodawką w buzi powoduje macerację naskórka. Dziecko, gdy tylko się przebudza – ssie pierś, mimo, iż nie jest głodne. Powoduje to powstanie błędnego koła – malec jest przejedzony, boli go brzuszek, ssie więc pierś mocniej, aby się uspokoić, i tak w kółko. Maluszki karmione piersią będą budzić się w nocy, dopóki będą pozostawały na pokarmie od mamy. Jej mleko jest lekkostrawne i dzieci szybciej stają się głodne. Korzystaj więc z chwil w ciągu dnia, kiedy dziecko śpi i ty również odsypiaj. Jest to złota zasada – kiedy dziecko śpi – śpij i ty.

Łóżeczkowe „wyposażenie”
Niemowlę nie potrzebuje do spania poduszki. Nie wciskajmy mu więc jej na siłę. Odpowiednio twardy materacyk dopasowany wymiarami do łóżeczka będzie idealnym miejscem do spania. Nie wkładaj do łóżeczka dużych, pluszowych maskotek czy ostrych zabawek. Noworodek nie jest nimi zainteresowany, a mogą być niekiedy niebezpieczne, zaś starsze niemowlę będzie się tylko rozpraszało przed usypianiem. Dopasowany materac oraz przyjemna, bawełniana pościel stanowią podstawę wyposażenia. Podobnie jak z ciuszkami – pościel powinna być uprana w proszku dla dzieci, nawet jeśli jest nowa.

Właściwa temperatura
Temperatura powietrza w pokoju, w którym śpi dziecko powinna wynosić 18-20°C, nie więcej. Pomieszczenie powinno być wietrzone codziennie, nawet zimą. Nie pozwalaj, aby w obecności maluszka palono papierosy. Nie przegrzewaj dziecka. Unikaj zakładania zbyt wielu lub zbyt grubych ubranek (zwłaszcza z syntetycznych tkanin). Dopilnuj, aby główka malca nie była zakryta, ponieważ jest ona dużą powierzchnią wymiany ciepła z otoczeniem. Gdy powietrze w pokoju dziecka jest suche, warto zaopatrzyć się w nawilżacz powietrza. Zimą jest on wręcz niezbędny. Pamiętajmy, że przez pierwsze 12 miesięcy maluch oddycha tylko przez nosek, trzeba zadbać więc o komfort jego dróg oddechowych.

Razem czy osobno?
Najlepiej przyzwyczajać niemowlaka do spania we własnym łóżeczku. Niekiedy warto zabrać go do swojego łóżka, łatwiej wtedy karmić, on czuje się bezpieczny, jest spokojny. Musimy jednak kierować się też zasadą bezpieczeństwa, a nie wygody. Żaden rodzic nie chce zrobić swemu dziecku krzywdy, nie mamy jednak wpływu na nasz sen i np. kiedy jeden z rodziców zażywa leki, jest otyły, pali – należy zdecydowanie zrezygnować z zabierania malucha do naszego łóżka.

Miejsce odpowiednie
Miejsce do spania powinno być początkowo w zasięgu obserwacji rodziców. Możemy zareagować na płacz dziecka i jego potrzeby. Dla bezpieczeństwa łóżko maluszka powinno znajdować się w sypialni rodziców co najmniej przez pierwszych 6 miesięcy jego życia. Pamiętajmy, aby nie znajdowało się ono w przeciągu, blisko okna czy urządzeń grzewczych. Najlepiej, aby łóżeczko było wykonane z drewna i było bezpieczne – nie miało ostrych krawędzi czy wystających fragmentów drewna. Korzystnie, aby miało szczebelki, które później starszemu dziecku ułatwią naukę wstawania, podnoszenia się.

Co może przeszkadzać w czasie snu?
• Niewygodne czy podwinięte ubranko. Unikajmy zakładania na noc ciuszków z pomponami i innymi niepotrzebnymi dodatkami.
• Ciasna, a także mokra pielucha nie wpływa dobrze na komfort snu.
• Zbyt ciepłe ubranie lub okrycie dziecka powoduje zdenerwowanie malucha.
• Zatkany nosek, który przysparza wiele problemów.
• Nadmierny hałas – szczególnie wysokie dźwięki potrafią wybudzić malca. Wiele dzieci natomiast bardzo lubi dźwięki zbliżone do tych, które znało w życiu płodowym – szumy. W związku z tym dzieciaki chętnie usypiają przy dźwięku suszarki czy odkurzacza. Nie bez powodu powstały liczne aplikacje na telefon, które wydają dźwięk wyżej wymienionych sprzętów.
***
Tekst: Anna Plaskota, położna, Szkoła Rodzenia „Aktywni Rodzice”, www.orto-optymist.pl