Potrzeby żywieniowe małego dziecka – jak się zmieniają w porównaniu do okresu niemowlęcego?
Kiedy maluch kończy rok, przestaje być niemowlęciem. Staje się wtedy coraz więcej rozumiejącym małym dzieckiem, które zaczyna stawiać pierwsze kroki, mówić i uświadamiać sobie swoją niezależność. Tak jak zmieniają się umiejętności roczniaka, tak samo w porównaniu do okresu niemowlęcego zmieniają się jego potrzeby. Dowiedz się, jak – wraz z rozwojem dziecka – rosną jego wymagania żywieniowe i jak je zaspokoić.
Potrzeby żywieniowe rocznego dziecka
W pierwszych miesiącach życia rozwój niemowlęcia przebiega bardzo dynamicznie, jednak ten proces nie kończy się wraz ze zdmuchnięciem przez dziecko pierwszej urodzinowej świeczki. W 2. roku życia (i później) wciąż trwa intensywny rozwój m.in. mózgu, kształtuje się odporność, a także funkcje poznawcze. Zachodzące w młodym organizmie procesy sprawiają, że roczniak potrzebuje dopasowanego do jego potrzeb sposobu żywienia – innego niż w przypadku starszych członków rodziny. Dieta rocznego dziecka powinna również różnić się od tej stosowanej dotychczas, czyli w okresie niemowlęctwa. Dlaczego? Wraz ze wzrostem i rozwojem malucha zmieniają się i rosną jego potrzeby żywieniowe. Przykładowo:
- małe dziecko potrzebuje teraz więcej witamin ważnych dla kształtującego się układu odpornościowego – 114% więcej witaminy A, 200% więcej witaminy C i 150% więcej witamy D niż niemowlę w 2. półroczu życia[1],
- codzienna dieta roczniaka wciąż powinna uwzględniać kluczowy dla rozwoju odporności cynk, którego dziecko po 1. urodzinach potrzebuje tyle samo, co półroczne niemowlę[2],
- dziecko po 1. urodzinach potrzebuje nawet 143% więcej kwasu ALA z grupy omega 3 niż niemowlę w 2. półroczu życia[3], a kwas ALA wpływa na kształtowanie się i pracę mózgu.
Jak zaspokoić potrzeby żywieniowe roczniaka?
Źródłem ważnych składników odżywczych dla małego dziecka, w tym witamin i składników mineralnych, jest urozmaicona i prawidłowo zbilansowana dieta. Ważnym jej elementem wciąż powinno być mleko – najlepiej mleko mamy, ponieważ zgodnie z zaleceniami ekspertów karmienie piersią można i warto kontynuować po 1. roku życia dziecka. Jeśli z różnych powodów roczniak nie otrzymuje już pokarmu mamy, dla wsparcia jego harmonijnego rozwoju, w tym kształtującej się odporności, warto, aby rodzice – wraz z pomocą lekarza pediatry – wybrali odżywczą formułę na bazie mleka wzbogaconą w witaminy i składniki mineralne, która będzie odpowiadała na rosnące potrzeby malucha. Przykładem takiego produktu jest Bebilon 3 Advance Pronutra – kompozycja dopasowana do potrzeb żywieniowych dzieci po 1. roku życia, która pomoże uzupełnić codzienną dietę dziecka w składniki ważne dla prawidłowego rozwoju. Badania dowodzą, że dwuletnie dzieci, którym nadal są podawane takie produkty, otrzymują składniki odżywcze, w tym witaminę D, żelazo i jod na wyższym poziomie niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach[4].
Jak zweryfikować przebieg rozwoju dziecka?
Prawidłowa dieta, regularne spacery, aktywność na świeżym powietrzu, czytanie książeczek czy wspólne odkrywanie świata to sposoby na wspieranie dojrzewania młodego organizmu. Warto przy tym regularnie sprawdzać, czy rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Temu służą bilanse zdrowia dziecka, czyli profilaktyczne i bezpłatne badanie, które przeprowadza lekarz i/lub pielęgniarka na określonych etapach, kilkanaście razy w okresie dzieciństwa. Dzięki regularnym wizytom w gabinecie lekarskim rodzice mogą sprawdzić, czy rozwój ich dziecka przebiega prawidłowo, mogą potwierdzić, że u dziecka nie występują wady rozwoju (w tym poznawczego i mózgu), czy zaburzenia wzroku lub słuchu, a także mają szansę na indywidulaną rozmowę z lekarzem, również na temat żywienia. Jeśli Twój maluch przestał być już niemowlęciem, a stał się małym dzieckiem, zapisz go na bilans zdrowia roczniaka i pamiętaj o kolejnych badaniach.
Potrzebujesz więcej informacji na temat żywienia i rozwoju Twojego dziecka?
O tym, jak komponować prawidłową dietę dziecka na kolejnych etapach jego rozwoju, o wpływie profilaktyki na zdrowie malucha oraz o bilansach zdrowia dziecka przeczytasz na www.BebiProgram.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci – lekarze i specjaliści – którzy odpowiedzą na Twoje pytania.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
[1] Szacowane na podstawie: Jarosz M. (red.). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, 2020.
[2] Tamże.
[3] Estymowane zapotrzebowanie na podstawie: Jarosz M. (red.). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, 2020.
[4] Komentarz do artykułu Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. prof. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022. T. 19.