Kiedy bez paniki, a kiedy do lekarza?

Kiedy należy iść z niemowlakiem do lekarza? Na jakie symptomy należy zwrócić uwagę? Młodzi rodzice są bardzo przewrażliwieni na punkcie swojego maleństwa. Reagują na każde kichnięcie i pociągnięcie noskiem. I nic dziwnego! W końcu ten mały, bezbronny maluch nie powie nam co go boli. Jak więc poznać kiedy nasz dzidziuś ma po prostu zły humor czy naprawdę źle się czuje? Oto kilka wskazówek.

Najważniejsze jest opanowanie. Kiedy dzieje się coś innego niż zwykle nie wolno nam wpadać w panikę. Trzeba obserwować dziecko by przekonać się czy jest to niewiele znaczący odruch organizmu czy też objaw choroby. Gorączka czy niespokojny sen mogą ale nie muszą oznaczać nic poważnego jednak bądźcie czujni!

Gorączka
Gorączka zawsze powinna zwrócić naszą uwagę, ponieważ jej przyczyn jest bardzo dużo. Jeżeli nasz maluch gorączkuje ale nie ma przy tym bólów brzuszka, problemów z wypróżnianiem, kaszlu lub kataru to najprawdopodobniej jest to związane z ząbkowaniem. Podajmy wówczas leki przeciwgorączkowy. Możemy także położyć chłodny okład na czółko. Jeżeli przyczyny nie są rozpoznawalne, zawsze skonsultujmy się z lekarzem.

Brak apetytu
Z reguły noworodki i niemowlęta systematycznie i dużo jedzą. Zdarza się jednak, że rosnące dziecko zaczyna jeść mniej intensywnie. Jest to naturalne zjawisko, pojawiające się około pierwszego roku życia. Maluch zaczyna chodzić i zwiedzać świat, odkrywa nowe, ciekawe rzeczy, przez co ciężko jest mu usiedzieć w jednym miejscu tak długo, żeby zjeść cały posiłek. Czasem dziecko zwyczajnie znudzi się smakiem podawanych dań. Gdy jednak, pomimo naszych zabiegów, dziecko regularnie odmawia przyjmowania posiłków, zgłośmy się do lekarza. Powodem może być alergia pokarmowa powodująca ból brzuszka, którego dziecko chce uniknąć, anemia, zaparcia lub zespół złego wchłaniania czyli nietolerancja glutenu.

Płacz i niepokój
Do tego, że dziecko płacze każdy przyszły rodzic musi się przyzwyczaić. To naturalny sposób komunikacji dziecka ze światem. Powodów może być mnóstwo, czasem dziecko chce po prostu zwrócić na siebie uwagę. Płacz to oczywiście także sygnał złego samopoczucia np. kolki albo wyrzynających się ząbków. Na początku spróbujmy pomoc naszemu maleństwu domowymi sposobami. Gdy jednak płacz jest wyjątkowo intensywny i nasila się gdy przytulasz malucha lub dziecko ciężko oddycha i nie daje się uspokoić, koniecznie skontaktuj się z lekarzem.

Ulewanie pokarmu
Ulewanie się pokarmu to naturalny objaw fizjologiczny, który nie powinien wzbudzać niepokoju. Niebezpieczne są natomiast tzw. chlustające wymioty, czyli silne, nagłe torsje „na odległość”, które mogą sugerować występowanie poważnego schorzenia nazywanego pylorostenozą, czyli przerostowym zwężeniem odźwiernika. Choroba ta występuje zwykle u chłopców (jeden przypadek na 200 dzieci) w okresie około 4-6 tygodnia. Jeżeli kilka razy zauważymy, że nasze dziecko nagle i bardzo silnie wymiotuje skonsultujmy to koniecznie z lekarzem.

Utrata wagi i brzydko pachnące kupki
Nie każdy spadek wagi dziecka oznacza coś złego, dlatego jeśli Wasze dziecko troszkę schudnie to nie wpadajcie w panikę. Przecież maluch rośnie i jego ciało zmienia się nieustannie. Brzydko pachnąca kupka może oznaczać, że posiłek, który zjadło ostatnio był dla niego po prostu zbyt ciężkostrawny. Powody do niepokoju mogą pojawić się gdy Wasza pociecha nie przybiera na wadze lub chudnie przez dłuższy czas, a do tego regularnie, niezależnie od rodzaju spożywanych posiłków, oddaje brzydkie stolce. Być może jest to oznaka celiakia czyli nietolerancji glutenu pojawiająca się najczęściej około drugiego roku życia. Zgłoście się do lekarza, który na podstawie badania krwi sprawdzi poziom przeciwciał przeciwglutenowych. Następnym krokiem jest ustalenie specjalnej diety bezglutenowej.

Częste pocenie się główki
W większości przypadków jest to zjawisko fizjologiczne wywołane za dużą temperaturą pomieszczenia, w którym przebywa dziecko lub zbyt ciepłym ubraniem. Jeśli zauważyłaś wzmożone pocenie się małej główki najpierw zmierz temperaturę ciała maluszka, aby sprawdzić czy maluch nie ma gorączki a co za tym idzie infekcji. Zwróć również uwagę na sposób karmienia. Gdy pokarmu jest zbyt mało, dziecko musi włożyć więcej energii w ssanie przez co poci się. Z lekarzem porozmawiaj gdy intensywne pocenie się główki dziecka utrzymuje się mimo, iż zadbałaś o odpowiednią temperaturę czy ilość pokarmu. Pediatra pomoże wykluczyć np. krzywicę z powodu niedoboru witaminy D.

Opuchnięte dziąsła
Opuchnięcie dziąseł wiąże się z rosnącymi ząbkami. Dziecko jest również wtedy niespokojne, marudne i nie chce jeść. Jeśli więc zauważysz, że takie objawy występują w jednym czasie to znaczy, że Twój maluch będzie wkrótce uśmiechał się nowym ząbkiem. Jeśli natomiast zauważysz, że dziąsła krwawią a do tego zadrapania i ranki goją się wolno i maluch wykazuje mniejszą niż wcześniej aktywność to zgłoś się do lekarza. Powodem może być niedobór witaminy C.

Kolor moczu
Mocz zdrowego dziecka ma kolor słomkowożółty. Jeśli zmieni się na ciemniejszy nie wpadaj w panikę ale pomyśl czy nie wprowadziłaś do diety malucha np. buraków. Zmiana koloru może mieć również związek z podawanymi lekami. Obserwuj, jeśli barwa dalej wydaje ci się niepokojąca to poradź się pediatry. Może mieć to związek z: nadmiarem tzw. moczanów bezpostaciowych (np. u dziecka odwodnionego lub gorączkującego), obecnością w moczu czerwonych krwinek lub chorobami metabolicznymi.

Najważniejsza jest obserwacja dziecka i jego zachowań, by w odpowiedni sposób zareagować na niepokojące symptomy.
***
Tekst: Zespół Pediatrów Centrum Medycznego CMP, www.cmp.med.pl