Poczytaj mi, tato!

Zadania taty we współczesnym świecie uległy znacznym perturbacjom. Przez setki lat dzięki warunkom fizycznym jego rola ograniczała się jedynie do funkcji zabezpieczenia materialnego bytu rodzinie. Po prostu był żywicielem rodziny. To matka zajmowała się wychowaniem dzieci i to właśnie jej przypisywano ewentualne problemy wychowawcze. Dziś rodzice biorą wspólnie odpowiedzialność za wychowanie swoich potomków i równie starannie powinni dbać o ich rozwój. Obowiązków jest tak dużo, że trzeba się jakoś zorganizować i podzielić.

Ze względu na to, że nie odznaczałem się wybitnym talentem do pielęgnacji dziecka (jak twierdzi moja wyedukowana małżonka), postanowiłem znaleźć odpowiedni dla mnie sposób opieki nad moją córeczką, co pozwoliłoby budować pozytywną relację między nami. Prócz ekstremalnych zabaw i gimnastyki znalazłem metodę, która wpływa prawidłowo na rozwój i edukację mojej córeczki. To aktywne czytanie. Co takiego zyskuje dziecko, któremu czyta się książki?

Wartość czytania
Dziecko, któremu rodzice czytają książki, buduje swój świat wartości. W swojej wyobraźni stara się samodzielnie kreować i identyfikować się z bohaterami bajki, razem z nimi przeżywa wspólne przygody. W środkach przekazu, takich jak film czy gra komputerowa, dziecko nie tworzy, lecz tylko odbiera to, co widzi. Nie musi wtedy wysilać umysłu, aby aktywnie rozumieć treści przekazu audiowizualnego. Filmy i bajki animowane nie są w stanie tak aktywnie wpływać na rozwój psychofizyczny małego człowieka, jak potrafi to zrobić odpowiednio dobrana literatura.
Istotną wartością czytania dzieciom książek jest szybsze doskonalenie umiejętności lingwistycznych wśród maluchów, które już od najmłodszych lat zetknęły się z literaturą. Czytanie bajek pozwala dziecku poznać zasady prawidłowej konstrukcji zdań, przyspiesza proces rozpoznawania liter, przedstawia reguły ortografii oraz sprawia, że nasze dzieci lepiej będą radziły sobie w szkole. Osobiście dobieram dla mojej córeczki bajki, w których nie tylko dobro zwycięża zło, ale również bohaterowie mali i słabi dzięki sprytowi wygrywają z silniejszymi i potężniejszymi. Budzi to w niej nadzieję, a fabuła napawa ją optymizmem. Zaczyna postrzegać ludzkie zachowania oraz ich konsekwencje. Dowiaduje się poprzez konkretne przykłady, jakie wartości są cenione, kogo i za co spotyka nagroda lub kara. Poznaje abstrakcyjne pojęcia, takie jak dobro, zło, sprawiedliwość, miłość, przyjaźń i wiele innych. Uczy się wrażliwości, zachowań prospołecznych oraz empatii dzięki przeżywaniu wydarzeń wraz z bohaterami.

Na dobranoc
Po pełnym wrażeń i emocji dniu warto po kąpieli tuż przed snem zrelaksować dziecko przy dobrej lekturze. Dodatkowa, wieczorna lektura pozwala dziecku wyciszyć się i uspokoić. Gdy czytam mojej córeczce bajki na dobranoc, przeżywamy niezapomniane chwile. Staram się każde zdanie unaocznić, moduluję głos tak, aby córka odróżniała postaci występujące w bajce, odwołuję się do wydarzeń z naszych codziennych zabaw. Kiedy widzę, że już jest bardzo zmęczona, namawiam ją, aby zamknęła oczy i słuchała. Oczywiście następuje wtedy gradacja tempa i głośności czytania. Dzięki tym chwilom zacieśniamy nasze relacje i cieszymy się sobą.

Czytanie to zabawa
Książki to jedno z najcelniejszych spośród kilku dostępnych źródeł wiedzy. Jeśli jednak dziecko nie będzie miało wyrobionego nawyku czytania dla przyjemności, trudno będzie je na późniejszym etapie życia przekonać, żeby czytało coś więcej niż tylko komiksy. Z awersją będzie traktowało zadane mu lektury czy literaturę popularnonaukową. Dobrym sposobem na uniknięcie tego jest sięgnięcie w pierwszej kolejności po książki związane z ulubionym telewizyjnym bohaterem dziecka. Maluchy chętnie czytają wspólnie z rodzicami taką literaturę, dlatego możemy potraktować to jako swoistą trampolinę do czegoś ambitniejszego. Innym sposobem jest także uteatralnienie danej bajki czy opowiadania. Podczas czytania możemy się przebrać w stroje bohaterów, zaśpiewać piosenkę oraz zgodnie z fabułą książki używać znaków i ruchów pantomimicznych. Taka aktywna forma czytania bardzo podoba się dzieciom i pokazuje im, że nauka może być świetną zabawą. Jeżeli dziecko zobaczy, że książki to świat, który je otacza, będzie chętnie naśladowało pozytywne wzorce i wartości zawarte w danej lekturze.

Bajkoterapia
Istnieją również metody terapeutyczne, które wykorzystują moc bajek. Niektóre są tak skonstruowane, aby pomagać w przezwyciężeniu lęków związanych z różnymi sytuacjami. Dzięki temu dziecko zaczyna optymistycznie myśleć, rozumieć swoje uczucia, ich przejawy, a także przyczyny. Bajki terapeutyczne pokazują, jak trzeba sobie radzić, i przedstawiają pewne wzorce postępowania. Sprawiają, że dzieci zaczynają dostrzegać i rozwiązywać różne problemy oraz przestają czuć się samotne.

We współczesnym świecie rozwój kreatywności jest jedną z najważniejszych wartości w życiu każdego człowieka. Systematyczne czytanie pozwala mu nabyć umiejętności, dzięki którym lepiej odnajduje się w otaczającym go świecie.

Dlaczego warto codziennie czytać dziecku już od pierwszych dni jego życia?
○ uczy przyswajać i odróżniać nasz głos
○ zapewnia emocjonalny rozwój dziecka
○ rozwija język, pamięć i wyobraźnię
○ uczy myślenia, poprawia koncentrację
○ wzmacnia poczucie własnej wartości dziecka
○ kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie
***
Tekst: Jan Bobka, tata Amelki