FOT. ARTUR KRUPA

Odżywianie i tryb życia kobiety w ciąży jest zagadnieniem ważnym, ale często też problematycznym. Na temat tego, co można, a czego nie powinno się jeść czy stosować w ciąży jest wiele mitów i wytycznych, dlatego warto przyjrzeć się temu bliżej, aby dbać o swój organizm i właściwy rozwój dziecka.

Alkohole
Zacznijmy od rzeczy najbardziej oczywistych, ale wzbudzających najwięcej kontrowersji. Kobieta w ciąży nie powinna pić żadnego alkoholu! Nie warto wierzyć w mit, że „jedna lampka wina nie zaszkodzi”. Częste spożywanie alkoholu może spowodować u dziecka tak zwany płodowy zespół alkoholowy, a więc nieprawidłowy rozwój mózgu oraz serca, niską masę ciała czy opóźnienie rozwoju. Natomiast nawet małe dawki alkoholu mogą spowodować upośledzenie funkcjonowania układu nerwowego.

Kawa i napoje kofeinowe
W ciąży kawa jest dozwolona dla kobiet zdrowych i bez problemów z nadciśnieniem. Najlepiej pić kawę z mlekiem, maksymalnie raz dziennie. Kawa jednak wypłukuje z organizmu magnez, witaminy z grupy B, witaminę C, wapń, potas, cynk – a więc organizm sporo traci na tej przyjemności. Jak wykazują badania, częste picie kawy w czasie ciąży może prowadzić do przedwczesnego porodu. Lepiej więc ograniczać do minimum wszystkie napoje kofeinowe, także colę. Herbata, podobnie jak kawa nie ma dobrego wpływu na organizm ciężarnej, dlatego należy ograniczyć jej picie. Spożycie więcej niż dwóch szklanek mocnej herbaty może być niebezpieczne ze względu na substancje, które mogą hamować prawidłowy rozwój płodu. Oczywiście, dwie filiżanki słabej herbaty bądź herbaty owocowej dziennie nie zaszkodzą.

Środki przeciwbólowe
W ciąży najlepiej ograniczać środki przeciwbólowe do minimum. W razie silnego bólu można sięgnąć po paracetamol. Należy natomiast unikać niesterydowych leków przeciwzapalnych np. ibuprofenu czy ketoprofenu oraz złożonych środków stosowanych w infekcjach górnych dróg oddechowych. W miarę możliwości próbuj przezwyciężyć ból wykorzystując techniki relaksacyjne, staraj się dużo przebywać na świeżym powietrzu, zdrowo się odżywiaj, ogranicz stres. Zdrowy tryb życia nie tylko pozytywnie wpłynie na ciebie i dziecko, ale sprawi, że rzadziej będziesz odczuwać rozmaite bóle.

Surowe mięso i wędzone wędliny
W ciąży nie należy jeść surowego mięsa – może w sobie zawierać drobnoustroje, prowadzące do takich chorób jak np. listerioza (bakteryjna choroba zakaźna) i toksoplazmoza (choroba pasożytnicza). Wywołuje to ryzyko uszkodzenia układu nerwowego i wzroku dziecka. Lepiej ograniczyć także spożycie wędzonych wędlin do 1-2 razy w tygodniu, ponieważ zawierają w sobie dużo soli oraz szkodliwe azotany. Pamiętaj, żeby w mięso i wędliny zaopatrywać się tylko w sprawdzonych i pewnych punktach sprzedaży!

Słodycze
Kochają je wszyscy, niestety – mają mało wartości odżywczych i puste kalorie. Zdecydowanie należy unikać ciastek produkowanych fabrycznie – zawierają niezdrowe tłuszcze, izomery trans kwasów tłuszczowych, które mogą zakłócić prawidłowy rozwój płodu. Zalecane jest ograniczenie lub wyeliminowanie z diety słodzików obecnych między innymi w produktach typu „light”. Doskonałą alternatywą okażą się za to owoce (również suszone), które nie tylko są źródłem cukrów, ale zaopatrują też organizm w niezbędne witaminy.

Sery pleśniowe
Z tego rarytasu też lepiej zrezygnować na czas ciąży. Sery pleśniowe produkowane z mleka niepasteryzowanego mogą wywoływać listeriozę, chorobę bakteryjną groźną dla kobiety w ciąży. Efektem listeriozy może być przedwczesny poród, infekcje u płodu uszkadzające płuca, mózg oraz skórę.

Papierosy
Palenie jest zdecydowanie zabronione dla kobiet w ciąży! Paląca mama nie dostarcza dziecku wystarczającej ilości tlenu, naraża płód na kontakt ze szkodliwymi substancjami, dziecko jest bardziej podatne na choroby, może gorzej się rozwijać. Ciąża jest więc największą motywacją do rzucenia palenia!

Ryby i owoce morza
Warto je spożywać ze względu na dużą zawartość związków mineralnych oraz kwasów omega 3, które są niezbędne w tworzeniu układu nerwowego dziecka. Należy jednak pamiętać o umiarze i nie spożywać owoców morza na surowo.

Sauna
Z wizyt w saunie w czasie ciąży należy zrezygnować – trzeba bowiem unikać przegrzewania organizmu. Może to spowodować rozszerzenie naczyń krwionośnych, spadek ciśnienia i zmniejszenie dopływu krwi przez łożysko do płodu. Ten rodzaj relaksu najlepiej więc odłożyć w czasie do momentu, kiedy organizm powróci do normy po porodzie i połogu.

RTG
Kobiety w ciąży nie powinny wykonywać badania RTG oraz tomografii komputerowej. Promienie rentgenowskie mogą doprowadzić do uszkodzenia płodu, szczególnie w pierwszych tygodniach ciąży. Dlatego też, jeśli masz jakiekolwiek podejrzenia, że możesz spodziewać się dziecka, poinformuj o tym osobę przeprowadzającą badanie. Najlepiej jednak przed wykonaniem RTG czy tomografii odwiedź lekarza ginekologa i upewnij się, czy nie jesteś w ciąży.
***
Tekst: dr n. med. Monika Szymańska, ginekolog-położnik współpracująca z Centrum Medycznym Puławska. www.cmp.med.pl