fot. Vitamins & More
W diecie dziecka nie może zabraknąć miejsca na dobrej jakości tłuszcze w odpowiednich proporcjach. Szczególną uwagę należy poświęcić koniecznym do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania młodego organizmu niezbędnym nienasyconym kwasom tłuszczowym (NNKT). Wśród nich niezwykle ważny jest DHA.
Organizm ludzki nie jest w stanie wyprodukować tej grupy związków samodzielnie, musimy je dostarczyć wraz z pożywieniem. Dlatego tak ważnym elementem w rozwoju dziecka jest prawidłowo skomponowana dieta. Spośród grupy NNKT na wyróżnienie zasługuje kwas dokozaheksaenowy, czyli DHA. Jest to najważniejszy ilościowo kwas tłuszczowy z rodziny omega-3. Odgrywa on kluczową rolę w rozwoju układu nerwowego już podczas życia płodowego, następnie w okresie wczesnego i późniejszego dzieciństwa. Wykazano, że suplementacja DHA przez kobiety ciężarne wydłuża czas trwania ciąży, zapobiega przedwczesnemu porodowi oraz wpływa na zwiększenie urodzeniowej masy ciała dziecka.
Niezbędny budulec
Kwas dokozaheksaenowy stanowi główny element budulcowy błon komórkowych neuronów, czopków i pręcików siatkówki oka. Współtworzy neurotransmitery, wpływa na transmisję synaptyczną oraz przekazywanie sygnałów nerwowych. Oznacza to, że DHA jest niezbędny do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania całego układu nerwowego, w tym mózgu i narządu wzroku dziecka. Optymalne stężenie DHA w organizmie dziecka zwiększa jego zdolności poznawcze, ułatwia rozwój psychoruchowy, wpływa korzystnie na koncentrację, proces uczenia się oraz także na jego zachowanie. Istnieje zależność między stężeniem DHA w organizmie, a jakością snu dziecka. Korelacja ta wynika z wpływu kwasu tłuszczowego na produkcję melatoniny w organizmie. U dzieci spożywających odpowiedną ilości DHA w diecie zaobserwowano łatwiejsze zasypianie, spadek ilości wybudzeń nocnych oraz dłuższy całkowity czas snu. Ponadto kwas dokozaheksaenowy współtworzy komórki układu immunologicznego, zmniejsza ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych oraz zmian atopowych skóry u dzieci. Uważa się, że metabolity DHA uczestniczą w wygaszaniu stanu zapalnego w organizmie, dającego początek wielu chorobom. Dieta bogata w kwas dokozaheksaenowy stanowi element profilaktyki chorób neurodegeneracyjnych, chorób układu sercowo-naczyniowego, a także zaburzeń metabolizmu glukozy.
Źródła DHA
Początkowo źródłem kwasu tłuszczowego DHA w diecie dziecka jest pokarm kobiecy, a w przypadku karmienia sztucznego mleko modyfikowane wzbogacone w kwasy tłuszczowe omega-3. W czasie karmienia piersią kobieta powinna suplementować kwas tłuszczowy DHA, szczególnie gdy jej dieta jest uboga w ryby. Po wprowadzeniu rozszerzenia diety u starszych dzieci to właśnie ryby są najlepszym źródłem DHA. Do gatunków najbogatszych w DHA należy łosoś, makrela, pstrąg, śledź i sardynki. Ewentualną suplementację kwasem tłuszczowym DHA należy zawsze skonsultować z lekarzem lub dietetykiem. Specjalista doradzi jaka forma preparatu będzie dla nas najlepsza, jak powinno wyglądać jego dawkowanie oraz sposób przyjmowania. Biodostępność kwasu tłuszczowego DHA w postaci trójglicerydowej jest znacznie większa w porównaniu do formy estrów etylowych. Przyswajalność preparatów zawierających DHA zwiększa się, gdy są one spożywane razem z posiłkiem bogatym w tłuszcz.
Tekst: Barbara Laskus, dietetyk, Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA www.instytutsanvita.pl
Zdjęcie: Vitamins & More
