Skóra spełnia ważną rolę w zachowaniu zdrowia dziecka. Stanowi jedną z płaszczyzn poznawania świata i, mimo swojej niedojrzałości, nie powinna przeszkadzać w jego harmonijnym rozwoju. Przez skórę organizm małego człowieka reguluje temperaturę ciała, chroni się przed wpływem niesprzyjających czynników zewnętrznych, zakażeniami i utratą wody.
Pod specjalnym nadzorem
Ze względu na swoją niedojrzałość (cieńsza niż skóra dorosłego człowieka, wyposażona w niewielką warstwę tkanki podskórnej), niewielką aktywność gruczołów łojowych i potowych, odczyn zbliżony do obojętnego oraz nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy, skóra noworodka i niemowlęcia jest delikatna, wrażliwa, podatna na urazy i zakażenia. Dlatego też wymaga naszej specjalnej troski i pielęgnacji.
Główni sprawcy
Dojrzewająca do 3 roku życia dziecka skóra narażona jest między innymi na odparzenia, do których przyczynia się: stan podwyższonej wilgotności i uszkodzenie skóry, brak dostępu powietrza, drażniące działanie moczu i kału. Zgodnie z definicją, „odparzenie” to podrażnienie powstałe na skutek nieprawidłowej pielęgnacji.
Idealne warunki
Okolica pośladków, otulona pieluszką prawie non-stop, to obszar skóry najczęściej narażony na wystąpienie podrażnienia. Może ono pojawić się również w każdym miejscu, gdzie skóra styka się ze skórą. Zwiększone ucieplenie i brak dostępu powietrza to raj dla rozwoju reakcji zapalnej i bakterii. Odparzenie początkowo manifestuje się zaczerwienieniem skóry, potem zwiększa się intensywność koloru na bardziej czerwony, następnie skóra marszczy się, pojawiają się drobne krostki, szorstkość, swędzenie, pieczenie, bolesność a nawet rany.
Co robić, gdy już jest za późno?
Jeśli zaobserwujemy symptomy podrażnienia skóry reagujmy natychmiast, ponieważ dziecko na pewno odczuwa dyskomfort, może być rozdrażnione, płaczliwe i niespokojne.
Zaczynamy od umycia zmienionego fragmentu skóry (najlepiej czystą wodą bez środków myjących, aby dodatkowo nie podrażniać), osuszamy punktowo, nie wycieramy, gdyż w tym stanie skóra podatna jest na uszkodzenia mechaniczne (w czasie pocierania). Używamy jednorazowych ręczników lub chusteczek, nie pozostawiamy najmniejszych śladów wilgoci, ponieważ sprzyja ona rozwojowi reakcji zapalnej i zakażenia. Po dokładnym osuszeniu nakładamy cienką warstwę środka pielęgnacyjno-leczniczego przyspieszającego gojenie, łagodzącego ból, działającego przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie.
Ratunek dla pupy
Kiedy zmiany dotyczą pośladków często je wietrzymy (zapewniamy dostęp powietrza, obniżamy nadmierne ucieplenie i nawilżenie skóry prowadzące do maceracji naskórka) i regularnie zmieniamy pieluszki, przed każdym karmieniem i zawsze po zrobieniu kupki (dla wyeliminowania drażniącego działania enzymów trawiennych zawartych w kale i moczu oraz bakterii, mogących spowodować zakażenie). Zmieniona skóra może wymagać zastosowania kąpieli leczniczej np. z krochmalu łagodzącego podrażnienia (2 płaskie łyżki mąki ziemniaczanej rozrobić w kubeczku z zimną wodą, następnie wlać do garnuszka z wrzątkiem i wymieszać, kiedy otrzymamy konsystencję rzadkiego kisielu wlewamy do wanienki) lub roztworu nadmanganianu potasu działającego wysuszająco i odkażająco (kilka kryształków rozpuścić w wodzie do uzyskania bladoróżowego koloru).
Samodzielnie radzimy sobie z podrażnieniami przez 2-3 doby, jeżeli nie uzyskujemy poprawy udajemy się do lekarza. Sytuacja może się wymknąć spod naszej kontroli, kiedy pojawiają się pęcherzyki wypełnione treścią ropną, zmiany rozprzestrzeniają się, skóra wygląda jak oparzona a u dziecka pojawia się gorączka.
Zasady, którymi powinniśmy się kierować, prawidłowo pielęgnując dziecko:
– zapewnienie skórze dziecka idealnej czystości,
– zapewnienie skórze właściwego nawilżenia,
– minimalizacja otarć,
– unikanie narażenia na kontakt z czynnikami drażniącymi np.: moczem lub środkami używanymi do mycia i prania,
– nieprzegrzewanie tj. dobór właściwego ubioru dziecka do temperatury otoczenia,
– utrzymywanie odpowiedniej temperatury pomieszczeń, w których przebywa dziecko – powinna ona oscylować w granicach 22°C,
– karmienie naturalne (piersią lub pokarmem odciągniętym z piersi i podanym butelką,
gdyż dzieci karmione naturalnie radzą sobie z dolegliwościami spowodowanymi
podrażnieniem lepiej).
***
Tekst: Mgr położnictwa Ewa Jatczak, indywidualne przygotowanie do macierzyństwa, domowa edukacja okołoporodowa, www.babylacta.pl
Odpowiednia pielegnacja i obserwacja, ale tez bez przegiec. Ja myje malenstwo w emulsji do kapieli Eloderm… nie wiedzialam , czy moge, ale wyprobowalam i zamiast mazac mala balsamami , to tylko dolewam do wanienki troche elodermu. Mozna uzywac od pierwszych dni zycia, a skora jest dobrze nawilzona.