Rozwój układu pokarmowego niemowlęcia rozpoczyna się już w czasie życia płodowego i trwa jeszcze długo po narodzinach. Kluczowy dla tego procesu jest okres 1000 pierwszych dni życia dziecka. W tym czasie układ trawienny dojrzewa i stopniowo doskonali swoje funkcje, realizując podstawowe zadania – trawienie i wchłanianie składników odżywczych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. To czas, kiedy brzuszek niemowlęcia wciąż jest jednak wrażliwy, dlatego potrzebuje szczególnego traktowania. Jak prawidłowo o niego zadbać?

1000 pierwszych dni dla rozwoju
W pierwszych miesiącach życia niemowlęcia jego układ pokarmowy może już samodzielnie funkcjonować i realizować swoje podstawowe zadania: trawienie i wchłanianie pozyskanych z mleka mamy witamin i składników mineralnych, które są niezbędne dla rozwoju całego organizmu. Mimo to w całym okresie niemowlęcym działanie przewodu pokarmowego jest jeszcze niedoskonałe. Układ trawienny dziecka różni się od układu pokarmowego osób dorosłych – nie jest jeszcze dojrzały, dlatego jest tak wrażliwy i delikatny.

Warto wiedzieć!
Układ pokarmowy niemowlęcia cechuje się niskim poziomem ilości i aktywności enzymów trawiennych, które pełną aktywność osiągają po 2. roku życia albo jeszcze później. Narządy wewnętrzne niemowlęcia są także o wiele mniejsze niż u mamy i taty. Przykładowo długość przełyku niemowlęcia to około 10 cm, a jego objętość to tylko 2 ml. U dorosłych osiąga on długość 20 cm i może mieć pojemność nawet do ponad 40 ml. Inaczej pracuje także żołądek, w którym wydzielanie kwasu jest aż o 27 razy mniejsze niż u osoby dorosłej[1].

Niemowlę ma także inną pojemność żołądka. W pierwszym miesiącu życia jest ona aż 25 razy mniejsza niż u dorosłego[2]. To jednak nie wszystko. Dolny zwieracz – mięsień występujący pomiędzy przełykiem a żołądkiem – nie jest jeszcze z kolei odpowiednio napięty, dlatego maluszek może czasami ulewać[3]. W pierwszych miesiącach życia doskonali się również czynność innych narządów wewnętrznych, w tym wątroby. Wszystkie funkcje układu pokarmowego wykształcą się z czasem, dlatego tak ważne jest, aby w pierwszych latach życia rodzice troszczyli się o delikatny brzuszek dziecka, m.in. dbając o sposób żywienia, dopasowany do potrzeb i możliwości młodego organizmu.

Mleko mamy najlepsze dla niemowlęcia
Delikatność i wrażliwość nie tylko układu pokarmowego, ale całego organizmu niemowlęcia powoduje, że potrzebuje ono żywienia dopasowanego do jego potrzeb i możliwości. Najlepszym pokarmem dla dziecka jest mleko mamy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią w pierwszym półroczu życia dziecka oraz kontynuację tego sposobu żywienia do 2. roku życia lub dłużej, przy jednoczesnym rozszerzaniu diety[4]. Dlaczego pokarm kobiecy jest tak wyjątkowy? Jego niepowtarzalny skład odpowiada wymaganiom delikatnego i wciąż rozwijającego się brzuszka. Zaspokaja nie tylko głód, ale także pragnienie. W mleku mamy znajdują się tłuszcze, w tym kwasy tłuszczowe omega 3, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju m.in. mózgu i wzroku. Ponadto pokarm mamy ma optymalny stosunek wapnia do fosforu, zapewniający prawidłowy wzrost kości[5]. Jest również źródłem m.in. przeciwciał – chroniących niemowlę przed infekcjami, witamin i wielu ważnych składników mineralnych niezbędnych do harmonijnego rozwoju.

Co zrobić, gdy mama nie może karmić piersią?
Mimo że mleko mamy jest najlepszym pokarmem, jaki może otrzymać niemowlę, utrzymanie laktacji nie zawsze jest możliwe. Jeśli pojawiają się trudności, warto, aby mama skorzystała z pomocy doradcy laktacyjnego lub położnej. Czasami wystarczy jedynie zmiana techniki karmienia. Jeśli jednak kontynuowanie karmienia piersią okaże się niemożliwe, mama nadal może zadbać o prawidłowy sposób żywienia dziecka. W takiej sytuacji wraz z pediatrą może wybrać mleko następne dopasowane do potrzeb dziecka, w tym jego wrażliwego brzuszka. Przykładem może być Bebiko PRO+ 2, czyli nasza najdelikatniejsza formuła[6], która odpowiada na potrzeby malutkiego brzuszka. To podwójne wsparcie dla wciąż dojrzewających malutkich brzuszków, dzięki wykorzystaniu:

• LACTOFIDUS – unikalnego procesu inspirowanego naturalnym procesem fermentacji mlekowej,
• unikalnej kompozycji błonnika GOS/FOS

oraz kompletnej kompozycji[7] składników odżywczych wspierających prawidłowy rozwój, takich jak:

• kwas ALA (omega 3) wspierający prawidłowy rozwój mózgu i tkanki nerwowej,
• DHA (omega 3) wspierający prawidłowy rozwój wzroku i mózgu,
• wapń i witamina D, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów,
• żelazo i jod, wspierające prawidłowy rozwój poznawczy.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

[1] Malinowski A., Auksologia. Rozwój osobniczy człowiek w ujęciu biomedycznym, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2004.

[2] Malinowski A., Auksologia. Rozwój osobniczy człowiek w ujęciu biomedycznym, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, 2004.

[3] Albrecht P. i wsp. „Stanowisko grupy ekspertów w sprawie stosowania żywności specjalnego przeznaczenia medycznego (…)”, Pediatria po Dyplomie 2020;24(5):23-32. 1.

[4] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.

[5] American Academy of Pediatrics. Policy statement: Breastfeeding and the use of human milk. Pediatrics. 2012; 129: 827-841.

[6] Wśród mlek następnych Bebiko 2.

[7] Zgodnie z przepisami prawa.