Poród to szczególne wydarzenie. Czasami przebiega zgodnie z planem, a czasem wygląda zupełnie inaczej niż w wyobrażeniach. Bez względu na to, czy trwa krótko, czy długo, czy odbywa się siłami natury, czy przez cesarskie cięcie, najważniejsze, że maluszek szczęśliwie przyszedł na świat. Poród drogą cesarskiego cięcia odbywa się w trosce o zdrowie lub życie mamy i/lub dziecka. Chociaż wtedy noworodek nie pokonuje kanału rodnego kobiety, co jest dodatkowym wsparciem dla jego układu odpornościowego, istnieją skuteczne sposoby na wspieranie odporności takich maluszków. Jak rodzice mogą zadbać o mocną tarczę ochronną niemowlęcia, tłumaczy Halina Dudek, ekspertka BebiProgram.pl.
Mikrobiota jelitowa a odporność
Układ odpornościowy rozwija się w trakcie życia płodowego, a także wiele lat po narodzinach. Ważną rolę w jego kształtowaniu, a także funkcjonowaniu pełnią jelita. Chociaż są częścią układu pokarmowego, specjaliści uważają je za istotny element układu immunologicznego[1], ponieważ to właśnie w nich znajduje się nawet 80% komórek odpornościowych organizmu. Podczas porodu oraz w początkowym okresie życia jelita są zasiedlane przez dobroczynne bakterie, tworzące mikrobiotę jelitową. Mikrobiota jelitowa[2] to ogół mikroorganizmów, które tworzą złożony ekosystem. Jej kształtowanie jest wieloetapowym procesem, który najintensywniej zachodzi po narodzinach – w ciągu 3 pierwszych lat życia. Co ciekawe, bifidobakterie należą do jednego z pierwszych pożądanych rodzajów bakterii kolonizujących jelita noworodka, a gatunek Bifidobacterium breve odpowiada m.in. za aktywację niedojrzałego układu odpornościowego[3]. Zazwyczaj są przekazywane niemowlęciu przez mamę podczas porodu siłami natury, kiedy mikrobiota noworodka zostaje wzbogacona o bakterie pochodzące zarówno z przewodu pokarmowego, jak i z dróg rodnych kobiety, a także poprzez karmienie piersią[4],[5].
Mleko mamy – najlepsze wsparcie dla odporności
Karmienie piersią jest złotym standardem żywienia niemowląt – zarówno urodzonych drogami natury, jak i drogą cesarskiego cięcia. Mleko mamy to skarbnica składników odżywczych, w tym witamin i składników mineralnych kluczowych dla harmonijnego wzrostu oraz rozwoju młodego organizmu, w tym odporności. Zgodnie z rekomendacjami ekspertów ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) warto dążyć do wyłącznego karmienia dziecka piersią przez 6 pierwszych miesięcy jego życia[6], a po tym czasie kontynuować podawanie kobiecego pokarmu przy jednoczesnym urozmaicaniu diety.
Karmienie piersią to jedna ze strategii wspierania rozwoju i kształtowania mikrobioty jelitowej u niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie. W badaniu wykazano, że Bifidobacterium breve był najczęściej izolowanym gatunkiem bifidobakterii w mleku kobiecym[7],[8]. Ponadto dowiedziono, że mikrobiota jelitowa niemowląt karmionych piersią zdominowana jest przez bakterie z rodzaju Bifidobacterium, co wpływa na kształtowanie układu immunologicznego[9]. Właśnie dlatego warto, aby mama nie poddawała się, jeśli na mlecznej drodze pojawią się trudności – wiele z nich udaje się pokonać przy wsparciu położnej lub doradcy laktacyjnego, którzy swoim doświadczeniem i wskazówkami udowadniają kobietom, że karmienie piersią po cesarskim cięciu jest możliwe.
Rozwiązanie, kiedy mama nie może karmić piersią
Chociaż wiele problemów z karmieniem piersią po porodzie drogą cesarskiego cięcia udaje się przezwyciężyć, może się zdarzyć, że z różnych powodów kontynuowanie tego sposobu żywienia maluszka po prostu staje się niemożliwe. W takiej sytuacji z rozwiązaniem dla rodziców przychodzą eksperci Nutricia, którzy dzięki osiągnięciom współczesnej nauki i z myślą o niemowlętach urodzonych drogą cesarskiego cięcia opracowali potwierdzoną badaniami[10], unikalną formułę Bebilon PROfutura CESARBIOTIK 2. Zawiera ona bakterie B. breve M-16V, należące do rodzaju Bifidobacterium – dominującego rodzaju bakterii w jelitach zdrowych, urodzonych naturalnie i karmionych piersią niemowląt[11]. W ten sposób mleko następne potencjalnie wspiera niemowlęta urodzone przez cesarskie cięcie, które – jak wynika z badań[12],[13],[14]– mają niższe poziomy tych rodzajów bakterii w jelitach, a wyniki 17 badań potwierdzają bezpieczeństwo Bifidobacterium breve M-16V[15]. Produkt zawiera również HMO 2’FL, czyli oligosacharyd o strukturze identycznej jak w mleku matki, naturalnie występuje w pokarmie kobiecym[16], immuno-kompozycję, czyli witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jod dla prawidłowego rozwoju poznawczego, wapń i magnez dla mocnych kości, omega 3 (DHA i ALA) dla rozwoju mózgu i omega 6 (AA)[17], a także oligosacharydy GOS/FOS – około 100 różnych strukturalnie oligosacharydów, które naśladują złożoność puli HMO mleka kobiecego[18]. To jedyne na polskim rynku mleko następne stworzone specjalnie dla niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie – jego składniki zostały przebadane w dobrze zaprojektowanych badaniach klinicznych w grupie niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie.
Masz pytania? Zapytaj eksperta
Jeśli masz pytania na temat żywienia lub wspierania odporności niemowlęcia urodzonego drogą cesarskiego cięcia, zadaj je ekspertom poprzez stronę www.BebiProgram.pl. Tam znajdziesz również artykuły, porady i narzędzia przygotowane we współpracy ze specjalistami.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
[1] West CE et al. (2015) J Allergy Clin Immunol 135:3-13.
[2] Yatsunenko T, Rey FE, Manary MJ, Trehan I, Dominguez-Bello MG, Contreras M, et al. Human gut microbiome viewed across age and geography. Nature. 2012;486:222–7
[3] Cukrowska B. The Relationship between the Infant Gut Microbiota and Allergy. The Role of Bifidobacterium breve and Prebiotic Oligosaccharides in the Activation of Anti-Allergic Mechanisms in Early Life. Nutrients 2020; 12, 946.
[4] Favier CF, Vaughan EE, De Vos WM, Akkermans AD. Molecular monitoring of succession of bacterial communities in human neonates. Appl Environ Microbiol. 2002;68:219-26
[5] Orrhage K, Nord CE. Factors controlling the bacterial colonization of the intestine in breastfed infants. Acta Paediatr Suppl. 1999;88:47-57
[6] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
[7] Fernandez L, Langa S, Martin V et al. The microbiota of human milk in healthy women. Cell Moll Biol (Noisy-le-grand) 2013;59: 31-42.
[8] Martin R, Jimenez E, Helling H et al. Isolation of bifidobacterial from breast milk and assessment of the bifidobacterial population by PCR-denaturing gradient gel electrophoresis and quantitative real-time PCR. Appl Environ Microbiol 2009;75:965-969.
[9] Cukrowska B, Bierła JB, Zakrzewska M et al. The he Relationship between the Infant Gut Microbiota and Allergy. The Role of Bifidobacterium breve and Prebiotic Oligosaccharides in the Activation of Anti-Allergic Mechanisms in Early Life. Nutrients 2020 Apr; 12(4):946.
[10] Dotyczy badań na składnikach zawartych w formule.
[11] Kumar et al., Microorganisms. 2020;8(12):1855
[12] Biasucci G., Rubini M., Riboni S., Morelli L., Bessi E., Retetangos C. Mode of delivery affects the bacterial community in the newborn gut. Early Hum. Dev. 2010;86:13–15.
[13]Pan K., Zhang C., Tian J. The effects of different modes of delivery on the structure and predicted function of intestinal microbiota in neonates and early infants. Pol. J. Microbiol. 2021;70:45–55.
[14] Sirilun S., Takahashi H., Boonyaritichaikij S., Chaiyasut C., Lertruangpanya P., Koga Y., Mikami K. Impact of maternal bifidobacteria and the mode of delivery on Bifidobacterium microbiota in infants. Benef. Microbes. 2015;6:767–774.
[15] Boon Wong et al. Nutrients.2019;11(8):1724
[16] Thurl et al., Systematic review of the concentrations of oligosaccharides in human milk, Nutr. Rev, 2017; 75, 920–933
[17] Zgodnie z przepisami prawa zawiera witaminy A, C, D, cynk, jod, wapń, magnez oraz DHA i ALA.
[18] Salminen et al., Infant formula supplemented with biotics: current knowledge and future perspectives, Nutrients,2020; 12(7), 1952