Ciąża to szczególny okres w życiu każdej kobiety, w czasie którego należy wyjątkowo dbać o swoje zdrowie. A zaczyna się ono w jamie ustnej! Przyszłe mamy, troszcząc się
o jeszcze nienarodzonego dzidziusia, powinny szczególnie zadbać o swoje zęby i jamę ustną!
Mama pod szczególną opieką
Kobiety w ciąży, jak w żadnym innym okresie swojego życia, potrzebują planowej i troskliwej opieki dentystycznej. Pierwszą wizytę z wykonaniem zdjęcia radiologicznego wszystkich zębów warto wykonać jeszcze przed zajściem w ciążę. Zdjęcie panoramiczne pozwala znaleźć próchnicę zębów, niewidoczną podczas rutynowej wizyty kontrolnej u dentysty. Przyszłym mamom, ze względu na niekorzystny wpływ promieniowania radiologicznego na dziecko, nie wykonuje się bowiem zdjęć rtg.
Profilaktyka
Wykonanie testów laboratoryjnych pozwala określić stopień zagrożenia i nosicielstwa bakterii próchnicotwórczych w jamie ustnej mamy. Ich duża ilość naraża bowiem maleństwo na próchnicę wczesną.
Trzeba też mieć świadomość, że właściwa higiena, prawidłowa urozmaicona dieta kobiety, zawierająca sole mineralne i witaminy ma ogromny wpływ na mineralizację zębów maleństwa. Zawiązki 20 zębów mlecznych dziecka tworzą się między 2 a 4 miesiącem ciąży. Później, aż do porodu trwa ich uwapnienie i kształtowanie koron oraz tworzenie większości zawiązków zębów stałych.
Buzia noworodka pozbawiona jest bakterii. Mama to najczęściej pierwsza osoba, dzięki której bakterie zasiedlają i kolonizują jamę ustną maleństwa.
Główni sprawcy
Istna burza hormonalna w ciąży może być powodem wielu nieprzewidzianych dolegliwości. Podczas tych szczególnych 9 miesięcy dodatkowym organem produkującym hormony jest łożysko. Wzrasta ilość estrogenów i progesteronu, hormonów odpowiedzialnych za zaostrzenie reakcji zapalnej dziąseł. Dlatego tak ważne dla kobiet ciężarnych jest systematyczne kontrolowanie stanu jamy ustnej, by uniknąć sytuacji, w których mogą pojawić się ostre stany zapalne. Co więcej, obecność płytki nazębnej nasila zmiany. Początkowo dziąsła krwawią przy lekkim dotyku, choć są niebolesne. Z czasem stają się bolesne, przerastają, mogą pojawić się nadżerki i owrzodzenia. Oczywiście nie jest to regułą i nie każda ciężarna cierpi z tego powodu. Jednak nie leczone zapalenie dziąseł i przyzębia może być powodem przedwczesnego porodu i niskiej masy urodzeniowej noworodka. W pierwszych miesiącach ciąży niekiedy kobietom towarzyszą częste wymioty. Kwaśna treść żołądka kontaktuje się z zębami i stwarza ryzyko erozji szkliwa, co może być powodem nadwrażliwości zębów. W trakcie ciąży zdecydowana większość kobiet zwiększa też ilość i częstość spożywania słodyczy. Nawyk podjadania i popijania soków między posiłkami, sięgania nocą po słodycze, sprzyja niestety rozwojowi próchnicy, dlatego regularne wizyty u dentysty to podstawa.
Kiedy do dentysty?
Terminarz zabiegów dentystycznych uzależniony jest od stanu ogólnego i okresu ciąży. Najlepiej przeprowadzić leczenie stomatologiczne miedzy 4-6 miesiącem ciąży. W sytuacjach koniecznych nie ma powodu, wbrew powszechnym opiniom, by leczenie zębów pozostawić na czas po urodzeniu dziecka. Wręcz przeciwnie – leczenie warto zakończyć wcześniej, ponieważ potem młoda mama może nie mieć na to po prostu czasu.
Pamiętaj, że prawidłowa higiena, ograniczone spożywanie węglowodanów, systematyczne wizyty kontrolne mogą uchronić przyszłe mamy przed stanem zapalnym dziąseł i próchnicą zębów.
***
Tekst: Bernadetta Wiercioch-Klin, Specjalista stomatologii dziecięcej, konsultant wojewódzki w dziedzinie stomatologii dziecięcej dla województwa podkarpackiego współpracująca ze Szpitalem Specjalistycznym PRO-FAMILIA w Rzeszowie, www.pro-familia.pl