Nacięcie krocza jest zabiegiem, który ma konkretne wskazania i muszą być spełnione odpowiednie warunki położnicze. Warunkiem nacięcia krocza jest ostatnia faza porodu, kiedy głowa jest już widoczna w szparze sromowej.

Wskazania
Występują przede wszystkim 2 główne wskazania do przeprowadzenia nacięcia krocza:
1. Przedłużający się poród, szczególnie jego końcowa faza, kiedy głowa dziecka jest już widoczna w kroczu rodzącej, dochodzi do spadków tętna, dziecko jest dość duże lub nie ma odpowiedniej współpracy między kobietą rodzącą a położną. W takim przypadku, kiedy jest potrzeba szybkiego zakończenia porodu, położna nacina delikatnie krocze tylko tak, aby głowa dziecka mogła „przeskoczyć” na zewnątrz.
2. Drugim wskazaniem jest ryzyko samoistnego pęknięcia krocza, położna łatwo rozpoznaje taką sytuację kliniczną. Po tego rodzaju nacięciu personel medyczny zyskuje kontrolę nad pęknięciem. Takie pęknięcie/nacięcie jest profilaktyką pęknięć krocza wysokiego stopnia, łącznie z urazem odbytu, który stanowi bardzo poważne powikłanie porodu.

Niekonieczny zabieg
Należy jednak przyznać, że opinia naukowców w tym względzie nie jest jednoznaczna. Są prace naukowe, które nie dowodzą, że nacięcie zapobiega gorszym powikłaniom. Dlatego też żadne towarzystwo ginekologiczne w Europie czy Ameryce nie narzuca w swoich rekomendacjach konieczności nacinania krocza, ale też nie zabrania. Absolutnie nie może to być zabieg wykonywany rutynowo u każdej rodzącej pacjentki, jedynie w sytuacjach, gdy jest taka konieczność. Rodząca powinna być poinformowana o takim zabiegu i powinna wyrazić ustną zgodę. Nacięcie wykonane bez wyraźnych wskazań może prowadzić do różnego rodzaju dyskomfortu podczas stosunków w późniejszym czasie, do powstawania niepotrzebnych blizn. Pomimo tego, że są to powikłania rzadkie to zabieg nacięcia krocza powinien być wykonywany przy ściśle określonych wskazaniach.

Nacięcie podczas poprzedniego porodu
Kobiety, które miały wykonywane nacięcie wcześniej, podczas poprzednich porodów, nie są zagrożone istotnie większym odsetkiem nacięć krocza podczas kolejnego porodu. Oczywiście w kroczu jest blizna, która jest słabsza i bardziej podatna na pęknięcie, ale z kolei inne tkanki krocza i pochwy są bardziej elastyczne niż podczas pierwszego porodu. Ponadto główka dziecka jest okrągła, więc siły działające na krocze rozkładają się równomiernie, więc ryzyko pęknięcia jest mniejsze. Jeżeli zachodzi jednak taka konieczność, położna nacina zawsze w tym samym miejscu. Blizna po takim kolejnym nacięciu jest zazwyczaj taka sama i tej samej wielkości.

Profilaktyka
Najważniejszym jest, aby kobieta odpowiednio przygotowała się do porodu, miedzy innymi poprzez ćwiczenia Kegla czyli regularne i konsekwentne napinania mięśni dna miednicy. Ćwiczenia te polegają na zaciskaniu mięśni pochwy i odbytu na ok. 8-10 sekund i powtarzaniu tej czynności w krótkich odstępach czasu zaczynając od 5 powtórzeń dochodząc aż do 25 w miarę wzmacniania się mięśni. Wzmocnione i bardziej elastyczne mięśnie ułatwiają poród, zapobiegają opuszczaniu się narządów i wysiłkowemu nietrzymaniu moczu w przyszłości, zwiększają też satysfakcję seksualną kobiet. Ważne jest też, aby położne odpowiednio prowadziły drugą fazę porodu łącznie z masażem krocza.

Jeśli istnieje konieczność przeprowadzenia nacięcia, rodząca powinna być poinformowana o tym, że położna planuje go wykonać. Co więcej, kobieta powinna wyrazić na ten zabieg ustną zgodę.
***
Tekst: Dr n. med. Tomasz Łoziński, specjalista ginekolog-położnik współpracujący ze Szpitalem Specjalistycznym PRO-FAMILIA w Rzeszowie www.pro-familia.pl